Chắp tay lạy người

C?ch đ?y hơn 25 thế kỷ, lần đầu ti?n trong lịch sử nh?n loại, đức Phật Th?ch-ca M?u-ni đ? chỉ ra rằng những g? ch?ng ta nhận biết về ch?nh bản th?n m?nh qua tri gi?c th?ng thường l? kh?ng đ?ng thật. Trong khi ta lu?n nhận biết về một bản ng? cụ thể đang hiện hữu như l? trung t?m của cả thế giới quanh ta, th? đức Phật dạy rằng, c?i bản ng? đối với ta v? c?ng quan trọng đ? thật ra lại ho?n to?n kh?ng hề tồn tại trong thực tiễn theo như c?ch m? ta vẫn nhận biết v? m? tả về n?.

Kinh điển gọi những lời dạy về nội dung n?y l? gi?o l? v? ng?. Trải qua h?ng ng?n năm được truyền lại qua c?c thế hệ, những lời dạy về v? ng? đ? trở th?nh cốt l?i của hầu như tất cả c?c t?ng ph?i kh?c nhau trong đạo Phật.

Trong cuộc sống th?ng thường, phần lớn những động lực th?i th?c ch?ng ta nỗ lực l?m việc hay theo đuổi một mục ti?u n?o đ? đều xuất ph?t từ trung t?m điểm l? nhận thức về sự tồn tại độc lập của bản th?n ta. Ch?ng ta nỗ lực l?m việc, gầy dựng sự nghiệp để bản th?n ta kh?ng rơi v?o cảnh ngh?o h?n khốn kh?, để gia đ?nh của ta kh?ng thua k?m gia đ?nh của người kh?c, để con c?i của ta được học h?nh đến nơi đến chốn... Ở mức độ cao xa hơn, ta tham gia hoạt động x? hội để th?n x?m của ta được ph?t triển, hoặc để c?ng ty, tổ chức của ta ng?y c?ng lớn mạnh, để đất nước của ta vươn l?n th?nh một cường quốc kh?ng thua k?m l?n bang... Nếu kh?ng c? một c?i g? đ? "của ta" trong mục ti?u ph?a trước, ta sẽ cảm thấy hầu như chẳng c? g? để th?i th?c ta phải nỗ lực l?m việc cả.

Trong một chừng mực n?o đ?, những động lực th?c đẩy như tr?n, hay c?ch suy nghĩ v? h?nh động dựa v?o những động lực đ?, l? cần thiết v? kh?ng c? g? sai tr?i. N?i một c?ch ch?nh x?c hơn, bản th?n ta cũng như gia đ?nh v? x? hội, đất nước... hầu như lu?n được ph?t triển tr?n căn bản những động lực th?c đẩy đ?. Thử h?nh dung, nếu những động lực th?c đẩy đ? nhất thời bị triệt ti?u, liệu ch?ng ta c? thể n?o tiếp tục l?m việc một c?ch hăng say kh?ng mệt mỏi từ ng?y n?y sang ng?y kh?c được chăng?